Pewien znawca tematyki pedagogicznej napisał kiedyś, że w teorii wychowania najbardziej przemawiały do niego dwie koncepcje, które zresztą sam ponazywał. Pierwszej z nich nadał nazwę „Na Sokratesa”. Drugą z metod określił „Na Arystotelesa”.

Przypomnę, że Sokrates wychodził z założenia, że pragnienie poznania prawdy jest zakorzenione głęboko w sercu każdego człowieka. Dlatego postawa nauczyciela w procesie wychowania nosić powinna pewne rysy pracy akuszerki asystującej przy narodzinach człowieka. Akuszerka sama nie rodzi, nie jest też dawczynią życia, jednak pomaga dziecku przyjściu na świat. Nauczyciel w procesie pedagogizacji pełni rolę „akuszera duszy”, który pomaga narodzić się prawdzie w człowieku. To oczywiście pierwsza z metod.

Druga z kolei, to „Metoda na Arystotelesa”. W rzeczywistości wywodzi się jednak od mistrza Stagiryty, czyli Platona. W niniejszej koncepcji uważa się, że uczeń przychodzi do szkoły z pustą głową i jest „Niezapisaną Tablicą” (tabula rasa). W tym przypadku rola nauczyciela sprowadza się do uzupełnienia zapisów na tablicy. Najlepiej zapisać tablicę treściami związanymi z sumieniem oraz wyczuleniem intelektu na miłość i prawdę. W niniejszej koncepcji nauczyciel wyrasta na człowieka nadziei, który przynosi prawdę swojemu podopiecznemu.

We wspomnianych koncepcjach znajdujemy wspólną perspektywę zawartą w wyrażeniu, że: „Wychowują jedynie ci, którzy mają nadzieję”. Tutaj nadzieja posiłkująca się prawdą, staje się siłą zabezpieczającą wartość i godność osoby. Kiedy z perspektywy widzenia znika nam świadomość prawdy o godności ludzkiej, wówczas nadzieja nie może już niczego w nas obronić i sama osoba wcześniej, czy później, zniknie nam z pola widzenia. Tym samym zniknie nam sam człowiek.